UNESCO, dünya genelinde eğitimde eşitlik konusunda bir bilgi notu yayımladı. Dünya genelinde kız çocukları ve kadınların eğitim haklarına ilişkin UNESCO’nun verilerine göre, ilk ve ortaokul çağında 118.5 milyon kız çocuğu okula gitmiyor.
Birçok ülkede, yoksul kız çocuklarının okula gitmeme olasılığı, ülke ortalamasına göre iki kat artış göstermiştir. Raporda, kadınların bilim, teknoloji, mühendislik ve matematik alanlarındaki kariyerlerde yetersiz temsil edildiği ve yönetim kademelerinde iş gücünün sadece yüzde 24’ü oranında kadın yönetici olduğu aktarılmaktadır. Kadınlar, küresel düzeyde bilim, araştırma ve geliştirme pozisyonlarının sadece yüzde 31’ini temsil ediyor. En düşük oranlar, Güneybatı Asya’da (yüzde 24), Doğu Asya ve Pasifik’te (yüzde 27) yer alıyor. Yapay zekâ (AI) alanındaki uzmanların sadece yüzde 22’sini kadınlar oluşturuyor. Bu bağlamda, büyük yapay zekâ konferanslarına davet edilen araştırmacıların yalnızca yüzde 18’i kadındır.
Eğitimde eşitsizlikler, anaokulunda başladığı, ilk, ortaokul ve yükseköğretim gibi eğitimin tüm kademelerinde görüldüğü vurgulanmaktadır. Bu durum da, kız öğrencilerin, yenilik ve teknolojinin geliştirilmesine katılımını sınırlıyor. Kız çocuklarının teknolojiyle ilgili çalışmaları sürdürme olasılığı erkeklere göre daha düşüktür. 2018’de küresel olarak, mühendislerin yalnızca yüzde 28’i ve bilgisayar bilimleri mezunlarının ise yüzde 40’ı kadın idi. Üstelik 2019’da kadınların oranı, 121 ülkenin 30’unda mühendislik bilimleri mezunlarının yüzde 20’den az ve 115 ülkeden 61’inde ise, bilgisayar bilimleri mezunlarının yüzde 30’dan azdır.
Dünyada, okula kayıt ve devamlılıkta cinsiyetler arası uçurumda son yirmi yılda çok az bir gelişme görüldü. UNESCO’nun ‘Dünyada Eğitim Göstergelerini Görselleştirme’ aracında yer alan tahminlere göre, ilk ve ortaokul çağındaki 118.5 milyon kız çocuğu okula gitmiyor. Bazı ülkelerde, kızların eğitim hakkı hâlâ daha önemli ölçüde engelleniyor. Afganistan’da kızların orta ve yükseköğretime erişimleri bulunmuyor. Dünyada 20’den fazla ülkede, kırsal alanlarda yaşayan genç kadınların; yüzde 10’undan az bir kısmı lise eğitimini tamamlamış durumdadır. UNESCO’nun SonAtlas verilerine göre; dünyadaki ülkelerin yüzde 2’sinde evli, hamile ve çocuklu kadınların eğitim hakkını sınırlayan yasalar bulunmaktadır. 2020’de, kadınlar, okur-yazar olmayan yetişkinlerin üçte ikisini (478.5 milyon okur-yazar olmayan kadın) oluşturuyor. En az 15 ülkede, kırsal alanlarda yaşayan 25-64 yaş arası kadınların okur-yazar olmayanların sayısı; kentsel alanlarda yaşayanlara göre iki kat daha fazladır.
(Pajhwok Afghan News, 7 Ağustos 2023 tarihli yazıdan yararlanılmıştır.)
