Eser: Müslüman Psikologların Çıkmazı
Yazar: Malik Bedri
Çeviren: İrem Nur Kaya
Yayınevi: Mahya Yayıncılık
İlk basımı 1984 yılında yapılan “Müslüman Psikologların Çıkmazı” kitabı, Prof. Dr. Malik bin Bedri’nin Leicester Üniversitesi’nde psikoloji doktorasını tamamladıktan sonra 1975 yılında Amerika’da verdiği “Kertenkele Deliğindeki Müslüman Psikologlar” isimli konferansın genişletilmiş metni niteliğindedir. Bu konferans ise ismini Resulullah’ın (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) “Onlar bir kertenkele deliğine girseler, siz de onları takip edeceksiniz.” Hadis-i Şerifinden almaktadır.
Küçük bir hacme sahip olan kitap, bu alanda yazılmış eserlerin başında gelmektedir. 1800’lü yıllarda “Bilim” olarak ortaya çıkan Psikoloji, o tarihten bu yana Batı ideolojisinin etkisi ile insanı ve davranışlarını kavramsallaştırmaktadır. Özellikle, Fruedyen bakış açısı, çeşitli kültür ve inanıştan olan psikologları etkisi altına almaktadır, her ne kadar bu bakış açısı kendi inançlarına zıt olsa da. Malik Bedri’yi alanında öncü bir isim hâline getiren ise bu tereddütsüz kabullenişe yaptığı itirazdır:
“… Batı psikolojisinin uyumlu kişiliğin göstergesi saydığı kriterler, deneylerle elde edilmiş bilimsel araştırmaların sonucu değildir. (…) Büyük ölçüde öznel nitelikli olmalarına rağmen bu varsayımlar, -Ki onlar, tartışılmaz gerçekler olarak kabul edilmiş olabilirler.- Batı’nın uygulamalı psikolojisine yön veren dönüm noktaları olmuşlardır.”
Ayrıca kitap boyunca sadece Batı perspektifi eleştirilmemiş, Müslüman psikologların hangi açılardan eksikleri olduğu ve bu eksiklikleri nasıl tolere edebilecekleri de okuyucuya genel zaviyeden sunulmuştur. Malik Bedri, kitabın son bölümü olan “Delikten çıkmalarına nasıl yardım edebiliriz?” başlığında ele alınan üç evre ile Müslüman psikologlara hangi adımlardan geçeceklerine dair bir yol haritası göstermektedir.
