Yazar: Mahmut Ay
Tercüme: Kur’an Kıssalarını Sîret Bağlamında Okumak
Yayınevi: Ensar Neşriyat
Kur’an-ı Kerim’i ve yaklaşık dörtte birini oluşturan kıssalarını Musa (Aleyhisselam) özelinde anlama gayesiyle telif edilen kitapta, “Kur’an’ın en sağlıklı yorumunun, Kur’an ayetlerinin tarihsel ve metinsel bağlamının dikkate alınmasıyla mümkün olabileceği” ifade edilir. Bu doğrultuda “Serd-i kıssa seyr-i sîrete muvafıktır.” ilkesini benimseyen Mahmut Ay, Kur’an kıssalarının anlaşılmasında Sîret-i Nebî’nin izini sürmektedir.
Dördüncü baskısı yapılan esere, Kur’an kıssalarının genel özellikleri ile başlanmış, kıssaların tarihte yaşanmışlığının yerine ileri sürülen, bir maksat çerçevesinde temsili oluşu/yaşanmışlığının imkânsızlığı teorisinin modern dönemde ortaya çıkan bir mesele oluşuna dikkat çekilmiştir. Yazara göre, kıssaların ilâhî maksatlara binaen vahyolunuşu yaşanmışlıklarını engellemeyeceği gibi kıssalar yalnızca tarih bilgisinden ibaret de değildir. Dört bölümden oluşan kitabın ikinci bölümünde Kur’an kıssaları ile Sîret-i Nebi irtibatı incelenmiş; üçüncü bölümde Tevrat’taki bilgilerden Musa (Aleyhisselam) kıssası aktarılmış ve Kur’an ile mukayese edilerek farklılıklar açığa çıkarılmıştır. Son bölümde Efendimize (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) çeşitli ortam ve durumlarda inen ayetlerde zikrolunan Musa (Aleyhisselam) ve kıssası ile Kur’an’ın vermek istediği mesaj anlaşılmaya çalışılmıştır. Yöntem olarak, Musa (Aleyhisselam) özelindeki ayetlerin nüzul kronolojisi imkân ölçüsünde belirlendikten sonra, Efendimizin sîreti ile paralel okunması belirlenmiştir.
Kur’an’da Peygamber kıssaları içerisinde en fazla konu edilen Musa’nın (Aleyhisselam) kıssasının, hayatı Kur’an’la bütünleşen Efendimizin kıssasından anlaşılma gayreti, tarihle tükenmeyen, mazide kalmayan, hâlihazırda da devam eden tevhid mücadelesine ibret örneği olarak kıssa tasavvuru oluşturmakta ve kıssaların sîret ışığında okunduğunda daha iyi anlaşılacağını, zira kıssaların aslında sîretteki olaylara atıflar yaptığını vurgulamaktadır.