Eser: Beylik’ten Cihan İmparatorluğu’na
Yazar: Ziya Nur Aksun
Yayınevi: Ötüken Yayınları
Ziya Nur Aksun’un, Beylik’ten Cihan İmparatorluğu’na kitabı, Âşıkpaşazade eserleri tadında yazılmış bir Osmanlı kuruluş tarihidir. Kitap, Osman Gazi’nin rüyasıyla başlayıp Yavuz Sultan Selim’in sahneden ayrılışıyla son bulmuştur. Kur’an-ı Kerim’e hürmeten ayaklarını uzatmadan uykuya daldığı bir gece Osman Gazi’ye rüyasında âli bir devletin müjdesi verilmiştir. Bu mübarek başlangıcı zikrederek başlayan kitap, Osmanlı’nın kuruluş inceliklerini özenle sunarak küçücük bir beylikken üç kıtayı bürüyen imparatorluk hâline gelmesinin altındaki fedakârlıkları anlatarak devam etmiştir. Kurulan bu devletin en büyük gayesi İ’lâ-yı Kelimetullah olmuş, İslâm’ın sancağını ve adaletini dünyanın her bölgesine yaymak için nice gazalar yapılmıştır.
Kitapta sırasıyla Osman Gazi, Orhan Gazi, Murad Hüdâvendigâr, Yıldırım Bayezid, Çelebi Sultan Mehmed, II. Murad, Fatih Sultan Mehmed, II. Bayezid ve Yavuz Sultan Selim dönemleri ele alınmıştır. Osmanlı’nın zirveye çıkarken izlediği yol, hak ve hakkaniyet üzerine dayalı bir sistemden neşet Osmanlı padişahları halk tarafından da oldukça sevilmiştir. İhlaslı ve muvaffakiyetli olmaları sebebiyle Fatih Sultan Mehmed, Peygamber övgüsüne mazhar olmuş, Onun izinden giden torunu Yavuz Sultan Selim “ikindi güneşi” diye anılmıştır. Ömürleri kısa olsa da gölgeleri uzun olmuştur.
Kitabın en önemli özelliğinin ele aldığı dönemi kendi öz değerlerini dikkate alarak değerlendiren bir tarih yazımı olması olduğunu söyleyebiliriz. Okuyanın zihninde kendilik bilinci oluşturacak bir tarih şuuru etrafında yazılan nadide eserlerden biridir.
