Muhabbet, Arapça “sevgi” anlamına gelen “hubb“ sözünden gelmektedir. Hubb sözünden, “dost, sevgili” anlamlarından “habib“ kelimesi türemiştir. Aynı zamanda “sevilen” anlamında “mahbûb” sözü de bu kelimeden türemiştir.
“Çok (daha, en, pek) sevgili” anlamında kullanılan “ahabb-i yâran” kelimesinden “dost, sevgili, sevgi gösteren…” anlamlarında “muhibb“ sözü türemiştir. Kanuni Sultan Süleyman’ın şâir olarak mahlası olan “muhibbi“ buradan gelir. Kanuni iyi bir şair değildir ama klasik şiirin en büyüklerinden olan Baki‘ye el uzatarak onu deyim yerindeyse keşfetmiştir. Kanuni “Saltanatımın en keyifli işi Baki’yi tanımaktı.” demiştir.
Aslen mahabbet olan kelime Osmanlıca dil bilgisinde mimli masdar türünde bir kelimedir ve bu da hubb kelimesinden gelir. “Sevgi” anlamındadır. Osmanlıca içerisinde “mu” ile başlayan pek çok kelimeden etkilenerek “muhabbet” şekline dönüşmüştür. Bugün “muhabbet” kelimesi “sevilen kişi ile edilen sohbet, konuşma, görüşme” isim ve fiilini karşılamaktadır.
Esas olarak bu fiili karşılayan kelime ise Arapça içerisinde “sohbet”tir. Arapça orijinali “suhbet” olan kelimenin faili “sâhib“dir. Biri sizi seviyor, sizi sohbetinize layık görüyorsa sizin sahibinizdir, siz de onun.
Osmanlı devrinde padişahlar sohbetini hoş buldukları şairleri himayeleri altına alırlardı. Bu şairler şuara meclisleri nam-ı diğer işret meclislerinde hâmileri olan padişahlara veya büyük devlet adamlarına şiirler okur, kasideler sunarlardı. Bu şairlere padişahların sohbetine layık görüldükleri ve onlara dostluk ettikleri için “musâhib“ denirdi ki bu kelime de “sohbet” kelimesinden gelir. Örnek vermek gerekirse Kanuni-Baki dostluğu herkesin malumudur.
Karşılıklı yapılan yani işteş sohbete “musahabet“ denir ki “musahib” bu kelimenin öznesidir.
Son olarak Peygamberimiz’i (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) görebilmiş ve onun sohbetine nail olabilmiş kişilere “sâhib” kelimesinin çoğulu olan “sahâbe“ denmiştir; bu kelimenin diğer bir çoğulu ise “ashâb“dır.
Türkçe’deki “sevgi” sözü sevmek fiilinden gelir. Sevgi kelimesine getirilen sıfat eki ile “sevgili” sözü türetilmiştir. Eskiden Türkçe’de “aşk” anlamına gelen söz “sevi“dir.
Kaynak: https://eksiseyler.com/muhabbet-kavraminin-nelere-kadir-oldugunu-kelimenin-arapca-kokeni-uzerinden-aciklayan-bir-yazi
